На денешен ден 26.Декември

На денешен ден на 26 декември во 2004 година Земјотрес со јачина од 9,3 степени предизвика цунами во Индија, Шри Ланка, Индонезија, Тајланд, Малезија, Малдиви и голем број острови во Тихиот Океан, убивајќи 230 000 луѓе

На денешен ден 13.Декември

На денешен ден 13 Декември  1974 Малта станува република. 

Абразивен релјеф

Крај океаните, морските и езерските брегови постојат форми на релјеф формирани со ударната сила на брановите. Тие форми ги викаме абразивни форми, а самата работа на брановите абразија. Работата на брановите се состои во разорувањето на брегот, пренмесување на одронетиот матријал и негово таложење Абразијата и формирањето на абразивниот релјеф се најизразени крај стрмните брегови изложени на постојани и силни ветрови. Процесот на абразија зависи и од геолошкиот состав на карпите од кои е изграден морскиот брег, како и од правецот на  протегањето на слоевите. Во зависност од начинот на формирање нив ги делиме на крајбрежни ерозивни и крајбрежни акумулативни форми

Од ерозивните абразивни форми најважни бранов поткоп, клиф, крајбрежна тераса и континентален отсек

Крајбрежни акумулативни абразовани форми се формираат со таложување на ситниот матријал настанат со уривање и одронување на брегот. Со акумулација на ситниот песок се формира низок песочен брег(жало). 

Златните мостови

Геолошкиот феномен Златните мостови преставува камена река, златните мостиви е месност  на планината Витоша во Бугарија, таа преставува најголемата камена река во регионот. Ова место е едно од најпосетуваните места за прошетка и рекреација на илјадници жители и гости на главниот град на Бугарија.Ова место кое е дел од националниот парк Витоша е едно од најатрактивни катчиња на природниот парк.
Расположена е на надморска височина од 1350 до 1500 метри во поречијето на Владајска река. Името доаѓа од лишаите со златен цвет кој ги покрива големите камења. Според други извори името доаѓа од златен песок кој се наоѓал тука во минатото. Од златните мостови може да се стигне до Црн Врв.

На денешен ден во 883 година  Св Климент Охридски прв оригинален словенски и македонски говорник, преведувач и заштитник на Охрид е назначен за прв словенски епископ од Балканот

Езеро Комо

Комо е езеро од глецијално потекло во Ломбардија, Италија. Зафаќа 146 км/2 и со тоа е трето по големина езеро, по Гарда и Маџоре. Со своите 410 м ова езеро е едно од најдлабоките во Европа и самото дно е 200 м подморска височина. Езерото има многу интересен облик како превртена буква Y. Северниот ракавец почнува од градот Колико, додека градовите Комо и Леко се наоѓаат на краевите на југозападниот, односно југоисточниот ракавец. Малите градчиња Балаџо, Менаџо и Верена се наоѓаат кај крстопатот помеѓу три ракава  на езерото тие се поврзани, меѓу другото со тригојална бродска превозна служба. Во голем дел од езерото го полни реката Ада, која се влева близу градот Колико а истекува кај градот Леко. Убавината на езерото и околината привлекува многу богати луѓе и sвезда каде тие имаат вили

Еден од најубавите водопади во Бугарија - Чипровски водопади

На 18 км од градот Чипровци, во прегратките на планината, се наоѓа најубавите природни реткости во Бугарија-Чипровски водопад. Водната каскада се спушта на 18 м видочина и создава една инспиративна слика од милиони капки, расфрлани во воздухот. 

За да се стигне до водопадот ќе мора да се пешачи околу час и половинанормално одење. Има знаци со кој ќе ви помогнат да се ориентирате за правецот на движење. Водопадот е долично место кое ќе ве натера да се инспирирате и ќе ве покори со својата природна убавина и шарм.Чипровските водопади е погодна дестинација за прошетка, пикник и запознавање на природните убавини. Во областа освен водопадите може да го посетите и Чипровскиот водопад  Св Јован Рилски. Тој е основан во 10 век и чува вредни информации  за културата и книжевноста на овој крај.На 20 км во североисточна насока од градчето пак е лоциран и Лопушанскиот манастир, кој дефинитивно вреди да се види. Познат е по своите неверојатни икосни, дело на самоковските мајстори

Ардени

Ардени или Арденска шума низок планински венец се наоѓа во на реките Мозел и Моза. Ардените се одликуваат со предели богати со шуми. Геолошко преставува западен продолжеток на венецот Ајфел.  Венецот  се протега  претежно во Белгија и Луксембург, но навлегува во Германија и Франција . Поради своето богатство од дрво и реки, Ардените играле важна улога како добавувач на дрвен јаглен во значајниот индустриски период на Валонија XVIII и XIX век, кога таа станала второ индустриско подрачје во светот, веднаш по Англија. Поширокиот регион ја задржил индустриската важност и во XX век, кога камениот јаглен го заменил дрвениот како средство во металургијата.

Најголемото вештачко езеро во Р.Македонија

Козјак вештачко езеро во Западна Македонија. Козјак прставува најголемото вештачко езеро во Р Македонија, сместено помеѓу планината Сува Гора на запад и Јасен на исток. Езерото е долго 32 км, некаде е длабоко 130 м, максимално растојание од едниот до другиот брег изнесува 400м. Кон езерото водат два правци јужниот пристап кон езерото води од Македонски Брод и се пристигнува по течението на реката треска. Другиот пристап е од Скопје при што патот се протега под јужните падини на Водно. 

Езерото е создадено 2004 година, кога започнала хидроцентралата "Козјак" со капацитет од 150 GWh просечно гидишно производство електрична енергија.Целиот акумулациски систем бил проектиран од к,инески инженери. Капацитетот на езерото е приближно 380 000 000 м/3 (0,38 км/3) вода

Пустина Намиб

Пустина Намиб се наоѓа во југозападна Африка. Името Намиб на нема јазикот значи огромно и навистина пустината зафаќа подрачје од околу 50.000 км/2, расположена на 1.600 км вдолж Атланскиот океан на бреговите на Намибија (Државата Намибија го добила името според самата пустина). Од исток кон запад нејзината ширина варира помеѓу 50-160 км. Ова подрачје се смета за најстарата пустина во светот. Нејзината неплодност предизвикува оштар и сув воздух кој го разладува ладната Бенгалска струја која тече вдолж бреговите. Пустината има помалку од 10 mm дожд годишно и скоро во потполност е неплодна. Оваа пустина има песочни дини кој достигнуваат височина од 340 м, кој се сметаат за најголемите песочни дини вои светот. Намиб е важна локација за ископување на Дијаманти .

Тангањике

Езерото Тангањике е големо езеро во централна Африка. Се смета дека тоа е второ најголемо езеро на светот според количината на вода, после Бајкалското езеро во Сибир. Езерото е поделено помеѓу четири држави  Бурунди, Демократска Република Конго, Танзанија и Замбија. Најголеми притоки се реките Рузизи и Малагараси. Должината на езерото изнесува 680 а широко помеѓу 16 и 72 км. Најголема длабочина изнесува  1.436 метри, единствен одлив од езерото е реката Лукуга која се наоќа во Конго. Фауната околу езерото изобилува со голем број птици и околу 200 видови риби, а на брегот има крокодили и нилски коњи. Преви европејци кој го откриле езерото биле британците Јохн САпеке и Сер Ричард Бартон

Гвинејски залив-Географски центар на земјата

Гвинејски залив е дел од Атланскиот океан сместен југозападно од Африка. Заливот се смета за географски центар на земјата, бидејќи се наоѓа на нула степени географска ширина и должина (местото каде што се среќаваат екваторот и гриничкиот меридијан). Меѓу многуте реки кои се влеваат во Гвинејскиот залив се реките Нигер Конго, Волта и други

На денешен 12 Ноември

На денешен ден 12 Ноември 1933 година е направен првата фотографија од чудовиштето во езерото Локнес

Лесковачка котлина Српско петроречје

Лесковачката котлина се наоѓа во јужна Србија во композитната долина на Јужна Морава.Оваа котлина воглавно ја зафаќа територијата на општина Лесковац, по која и го добила самото име. Лесковачката котлина уште се нарекува и српско петоречје поради тоа што низ нејзи поминуваат пет реки во Јужна М

орава Власина, Јабланица, Пуста река, Ветерница и Топлица

На југ започнува од Грделичката клисура, а завршува со Печењевачким сужењем кај местото Печењевце. Се наоѓа на просечна надморска височина од 220 м, а димензиите се од 50x40 км, односно зафаќа површина од  2.250км/2.

Котлината се наоѓа помеѓу планините Радан и Пасјача на запад, Кукавица иЧемерник на југ и Бабичком гором Селичевицом и сува планина на исток.

Низ Лесковачката котлина тече реката Јужна Морава. До изградбата на насипот, кога и е воедно регулиран токот на јужна морава, нејзините брегови трпеле чести поплави, што правела чести штети на околните полиња вдолж реката.Лесковачката котлина освен Јужна Морава поминуваат и ја сечат котлината следниве реки Јабланица, Ветреница, Власина и Козарачка река. Лесковачката котлина припаѓа на Панонскиот басен. Јужна морава припаѓа на црноморскиот речен слив,

Ѓаволски водопад- Беласица

Ѓаволски водопад од Валандово е оддалечен 16, 5 км. и се наоѓа на надморска височина од 580 м. Ѓаволскиот водопад како и останатите има тектонско потекло, а е изграден на Калдрма Дере (Калдрма Река) или попознато како една од притоките кои ја формираат Башибоска Река. Вкупниот вертикален отсек на водопадот изнесува 19 метри. Самиот водопад има изградено џиновски лонец со димензии 2,7м ширина и 6,5 м должина, додека вкупната длабочина измерена при теренските истражувања изнесува 2,5 метри. Во текот на летниот период протокот на Калдрма Дере е минимален додека во текот на пролеттниот период протокот се зголемува за неколку пати. Поради големиот проток кој што го има реката во текот на овој период како и поради силната бучава која што се создава при падот на водата, така го добил и името Ѓаволски Водопад.

Челоица

Планината Челоица (често нарекувана Добра вода) со највисокиот врв Добра Вода е млада верижна планина во Македонија. Оваа планина се издига помеѓу долината на мала река од исток и кичевската котлина од запад. На север започнува од Дупен камен (1857 м) со кој е одделена од Сува гора, а на југ се протега до долината на реката Треска .

Се дели на два дела

Северен (Познат како Челоица) со највисок врв Добра Вода 

Јужен (Песјак) со врвот Кула ( 1917м) и Коњарник (1874м). Зафаќа вкупна површина од 396 км/2

Пристанишни градови во Европа

Пристаништа во Европа КВИЗ-ТУКА

Клисура Пешти

Клисурата Пешти преставува клисура на реката Бабуна. Клисурата се наоѓа во јужниот излез од Велес, 5 км оддалеченост од устието на реката Бабуна во Вардар. Таа името го добила по големиот број на пештери во кои се откриени фосилни остатоци од цицачи стари 70.000 до 10.000 години пред нашата ера. Пронајдените артефакти од камен упатуваат на доцен палеолит. На високите карпи се уште живее белоглавиот орел кој речиси е исчезнат од овие простори. Клисурата Пешти е прогласена за карактеристичен природењн пејсаж со голем потенцијали за развој на рекреативниот туризам

Промена на годишните времиња

Рабни мориња на средоземното море и протоци

Рабни мориња на средоземното море и протоци   ТУКА

Најголемиот сателит во сончевиот систем

Ганимед преставува месечина на Јупитер, односно сателит на Јупитер кој го добил името од митолошкиот Ганимед. Тој е најголемиот сателит во сончевиот сиситем и е поголем од Плутон и Нептун. Кружи околу Јупитер на далечина од 422.000 километри. Со минување на леталото Галилео, се покажало дека Ганимед е составен од четири слоја Мало Јадро од течно железо и сулфур, замрзната силикатна обвивка, длабок солен океан и надворешна замрзната кора.

На денешен ден - 1 Ноември

На денешен ден 1 Ноември во 1520 година Фердинандо Магелан го открива протокот, кој денес е познат како Магеланов  проток. 
Магеланов проток се наоѓа меѓу Јужна Америка на север и Огнена земја на Југ










Во 1981 година 1 Ноември Антигва и Барбуда добиваат независност од Британија. -Национален ден

Сонце

Сонцето е најбилска sвезда до Земјата. Тоа е голема вжештена , гасовита и топчеста форма, која зрачи светлина и топлина. Во центарот на сонцето темтературата достигнува 20 милиони степени Целзиусови, а на површината 6000 степени целзиоусови. Од оваа топлина сонцето  Сонцето испраќа до земјата помалку од 2 милијарди делови од ова количество, но и тоа е доволно да се одржи живото на неа.Затоа велиме дека Сонцето е извор на живот.Без него земјата би била темно тело и ледена пустина растојанието на земјата во однос на сонцето изнесува 150 милиони км.Сонцето претежно е составено од водород и хелиум. Освен нив, во неговата градба учествуваат и 60 други елементи. Меѓутоа сите тие се мал дел во споредба со водородот. На сонцето можат да се издвојат 4 сфери Јадро, Фотосфера, хромосфера и Корона

Сонцето настанало пред 5 милијарди години. Долго време , се до 16 век се мислело дека Сонцето кружи околу земјата. Таа заблуда ја отстранил Никола Коперник во 1453 година

Европа мориња и океани

Европа мориња и океани  ТУКА

Најпознатата комета во историјата на човештвото

Хелеева комета, е најпознатата комета во историјата на човештвото. Наречена е така според својот откривач астрономот Едмунд Хелеј. Кометата спаѓа во групата на сјајни комети на краток период. Оваа комета се гледа на секои 75-76 години кога последен пат е беше видена во 1986 година, а следниот пат ќе се види во 2061 година

Градба

Јадрото на Хелеевата комета е со големина 16x8xx8km. На површината на кометата можат да се препознаат возвишувања, долини и кратери. Голем број податоци за структурата на кометата во 1986 година дала сондата на Џото, која се приближила до кометата на растојание до 600 километри и  го фотографирала нејзиното јадро. Јадрото на кометата е изградено од карпи, мраз и непознат матријал. На површината на кометата се наоѓа дебела. темна кора со непознат хемиски состав

Жупа

Жупа се наоѓа во западните падини на планината Стогово, почнувајќи од селото Горенци на север  па се до селото Елевци и Долгаш на југ.Источната граница на пределот води по сртот на планината Стогово, а на запад ја чини бреговите на Дебарското езеро. Во неа постојат 18 села. Како средишна населба која денес е и средиште на општината е Центар Жупа.

Жупа се дели на горна и долна жупа. Во Долна Жупа спаѓаат селата Праленик,Кочишта,Житинени,Бајрамовци,Мал и голем Папрадник, Броштица Горенци, Парешта, Боланци, Центар жупа и црно обоци. Во Горна жупа спаѓаат селата Елевци, Евла,Новак,Коџаџик и Брештани. На територијата на Центар Жупа се наоѓаат припаѓаат уште две села Горно и Долно Мелничани но тие не припаѓаат во етничкиот предел Жупа.

Магистрални патишта

• Магистрален патен правец M-1 Од Табановце преки Куманово-Миладиновце-Велес и Гевгелија до граничен премин Богородица на грчко - Македонската граница. Должина 174,2 кмсе води под името Е-75. Изграден е како делод автопатот Братство Единство во поранешна Југославија во периодот од 1959 година до 1964.
• Магистрален пат  М-2 од Куманово преку Ранковце-Крива Паланка до Деве Баир должина 73,8км 
• Магистрален пат М-3 Петровац-Скопје-до Блаце Македонско српската граница должина 40,3
• Магистрален пат М-4  од Миладиновце Скопје-Тетово Гостивар-Кичево Подмоње Струга-до Ќафасан должина 194 км
• Магистрален пат М-5 Охрид-Ресен-Битола-Прилеп-Велес-Штип-Кочани-Делчево- граничен премин должина332,2 км Тој е најдолгиот магистрален  во Републиката.
• Магистрален пат М-6 поаѓа од Штип -Радовиш Стрмица до Ново Село  должина 94,4 км

Меѓународни патишта
Е-75,
Е-871 (Куманово-ДевфеБаир-Софија)

Е-65 - Шведска (Малме), Полска (Шчеќин), Чешка (Брно)Словачка (Братислава) Унгарија, Хрватска (Загреб, Карловац, Ријека Сплит) Црна Гора (Подгорица), Косово (Приштина), Македонија (Скопје, Битола) Грција (Кожани, Хања)
Е-850 Италија (Бриндизи), Албанија (Драч), Македонија (Ќафасан Струга, Подмоље

 кај Охрид)

Беломорско-балтичкиот канал

Беломорско-балтичкиот канал е морски канал кој ги поврзува Белото море со Балтичкото море. Долг е 227 км што го прави еден од најголемите во светот. Денес каналот служи само за лесен сообраќај и по него дневно поминуваат помеѓу 10 и 40 бродови. Каналот поминува од Белото море преку езерото Вигозеро до езерото Оњега. Оттука продолжува по реката Свир до езерото Ладога, а потоа по реката Нева до Балтичкото море. Завршува кај градот Санк Петербург

Балтичко море

Балтичко море се наоѓа  во северна и североисточна Европа и со Северното море е поврзано со теснеците Кагарак и Категат кои се наоѓаат помеѓу Данска од една и Скандинавскиот попуостров од друга страна. Поради неговата голема географска ширина, малите протоци со Северното море кои не дозволуваат голема размена на вода, големиот прилив на слатка вода и ладна клима, ова море е едно од најслатките мориња во светот. Поедини негови делови во текот во годината се замрзнати, поради затвреноста со Северното море  слабото влијание на голфската струја. Вкупната површина на ова море изнесува  422.300 км/2. Најголема длабочина достигнува 459 м.
 На неговите брегови излегуваат Данска, Шведска. Финска, Русија, Естонија, Летонија, Литванија, Полска и Германија. Според важноста на земјите кои овде се наоѓаат, како и според обемот на сообраќајот кој овде се одвива, Балтичкото море може да се нарече "Северно" Средоземно море.

Тука се наоѓаат заливите Висмарски залив Грајфсвалдски залив, Висмарски залив, Гдањски залив Либечки залив Екеренфердски залив, Невски залив, Померански залив Мекленбуршки залив, Ришки залив, Фински залив и Ботниски залив и Шчеќински залив

Острови во Балтичкото море Готланд, Сарема, Еланд, Лоланд, Оланд, Хиума,Риген, Борнхолм, Кимитоен, Фалстер, Узедом, Волин, Мен, Хајлуото, Муху, Фемарн, Вермде

Тектонски целини

Највисок врв во родопската зона
 Руен 2252 (Осоговски планини)
Највисок врв во Повардарјето
 врв Рамно 1651 (Скопска црна гора)
Највиосок врв во пелагонија
Солунска глава 2538 ( Мокра планина)
Највисок врв во Шарскиот предел
Голем Кораб  2764 

Најдолгата клисура во Р Македонија

Скочивирската клисура со преку 80 км преставува најдолгата клисура во земјава. Започнува од селото Скочивир во југоисточниот дел на котлината Пелагонија и завршува во селото Возарци во Тиквешката котлина. Низ клисурата тече реката Црна (најголемата десна притока на Вардар). Реката тече всечена во кристалести шкрилци (гнајс) и намсеста со гранити. Оваа клисура уште е позната како мариовска клисура

Црно море

Црното море преставува типично континентално море расположено меѓу млади верижни планини. Од запад Стара планина од исток Кавказ од север руската табла и југ понтиските планини. Во овие рамки зафаќа површина од 422.000 км /2 со правец на пртегање запад-исток (во должина од 1.160 км) со максимална длабочина од 2.224 метри утврдена јужно од кримскиот полуостров. Просечната длабочина е 1.154 м. Со протоците босфор и Дарданели, црното море има врска со Мраморното и Егејското море, а на север преку протокот керч е поврзано со Азовското море. Во црното море се влеваат големи реки како што се Дон, Дњепар, Дњестар, Дунав, Бук и друго. Провидноста  на Црното море изнесува само 20 метри, покрај морскиот брегот првиденоста е уште помала, малата провидност е последица на големиот наносен матријал што го внесуваат реките, малиот солинитет и составот на морското дно кое не е варовничко како што е случајот со јадранското море. Држави кои излегуваат на бреговиоте на црното море се Турција, Бугарија, Романија, Украина, Русија, Грузија автономната Република Крим-  составен дел од Украина

Географски гафови на CNN

Се почесто се случува водечката новинарска телевизија CNN да прави географски гафови на светско ниво. Повеќето американци се со ограничено географско познавање за светот. - многумина тоа го објаснуваат дека е последица од образовниот систем во Сад која не дава приоритет на запознавање на географијата надвор од рамките на сопствената земја. 

Еве некои гафови на CNN

На денешен ден 10 Октомври

На денешен ден 10 Октомври 1970 година
 Фиџи добива независност од Велика Британија

На денешен ден 9 Октомври

На денешен ден во 1962 година Уганда станува независна од Велика Британија

Дебарца

Местоположба 

Дебарца е котлина во западниот дел на Македонија. Се наоѓа помеѓу Илинска и Плакенска Планина од исток и Стогово и Караорман од запад. Зафаќа површина од 368 км/2. Низ средината на Дебарца води магистралниот пат М-4 кој ја поврзува на југ со Охрид и Струга, а на север со Кичево и Скопје. Се дели на Северна, Средна и Долна Дебарца. Геолошкиот состав го правата филитоидни метаморфити, карбонатни и магматски карпи како и езерски, алувијални, делувијални и моренски седименти. Климата е умерено континентална. Реката Сатеска преставува главна одводна артерија на целото подрачје. Во Дебарца постојат 24 селски населби, сите се декларираат како етнички македонци. Централна населба е Белчиште, а најголемо село е Велмеј. Цела Дебарца е зафатена со силен миграционен бран, по бројот на населението денеска во голема мера е намален

Највисока котлина во Македонија

Поглед кон котлината со езерото

Мавровската Котлина е највисока котлина во Македонија. Се наоѓа помеѓу планините Бистра на југ и разграноците на Шар Планина, Кожа и Крстови на запад и исток, на надморска височина од 1.200 m. Зафаќа површина од 92 km². Преку превојот Бунец  (1.318 m), на исток е поврзана со Полошка котлина. Плиоценот  имало езеро, за кое сведочат плиоцените седименти. Во котлината се наоѓа познатата мавровска акумулација. Котлината е формирана со неотектонски движења и за време на

Во самата котлина има неколку селски населби, меѓу кои најпозната е с Маврово, кое е еден од најпознатите зимски туристички центри во Македонија. Низ котлината, покрај мавровската акумулација минува една од главните комуникациски правци:Скопје- Гостивар-Маврови Анови -Дебар

Планини во Шарскиот предел    Тука 

Котлини во Шарскиот предел     Тука

Котлини во Родопската тектонска

Котлини во Родопската тектонска      Тука

Проток

Проток (теснец или мореуз) — тесна водна површина која поврзува две поголеми водни површини. Честопати се оденсува на воден премин сместен помеѓу две копнени маси. Поимите "канал" или „премин“ можат да бидат синонимни со „проток“, иако можат да се разликуваат по други основи. Во Шкотска, протокот често се нарекува „ферт“ (firth) или „кајл“ (kyle). Многу протоци имаат стопанско значење како морски минувалишта и поради тоа, во историјата биле повод за многу војни.  Во светот има разни вештачки канали ископани за да поврзат две водни површини, од кои попознат пример е Суецки канал. Иако реката и каналот исто така можат да бидат премин помеѓу две водни површини, тие не се карекуваат протоци. Протокот е обично доста поголем и подразбира морска околина. Постојат неколку исклучоци од ова правило, каде класичен проток се нарекува канал.

Назив	Ширина (km)	Дубина (m)	Положај
Баб-ел-Мандеб	до 25,7	29-311	Црвено море - Арабијско море(Аденски залив)
Басов мореуз	200-224	до 88	Аустралија - Тасманија
Берингов мореуз	до 85,9	до 40	Северни ледени океан - Берингово море
Босфор	0,66-4,6	37-50	Мраморно море - Црно море
Гибралтар (мореуз)	13 - 37	760-1000	Средоземно море - Атлантски океан
Дарданели	4-5	53-106	Егејско море - Мраморно море
Доверски теснац	32	30	Канал Ламанш - Северно море
Ересунд	4,8-48	25	Балтичко море - Категат
Јукатански мореуз	до 217	до 2000	Мексички залив - Карипско море
Каримата	200	до 200	Јужнокинеско море - Јаванско море
Корејски пролаз	190	90	Јапанско море - Источнокинеско море
Ла Перузов пролаз	43	51-118	Јапанско море - Охотско море
Магеланов пролаз	до 50	42-320	Атлантски океан - Тихи океан
Макасарски пролаз	96-370	до 2457	Јаванско море - Целебеско море
Малајски пролаз	20-215	50	Андаманско море - Јужнокинеско море
Месински пролаз	3-16	до 1046	Сицилија - Апенинско полуострво
Ормуски пролаз	55-95	66-146	Омански залив - Персијски залив
Отрантска врата	75- 140	700-1000	Јадранско море - Јонско море
Палков мореуз	3,2-7,4	2-15	Индија - Цејлон
Северни пролаз	20	до 265	Атлантски океан - Ирско море
Хадсонов пролаз	64-240	942	Атлантски океан - Хадсонов залив

Делчевска или Пијанечка котлина

Пијанец се наѓа во горното течение на реката Брегалница.Пиајнец има меридијански правец на протегање југ север во должина 15–16 км, а ширина 4–5 км. Пијанец е тектонска котлина што настанала помеѓу планините Влаина од исток, Голак од запад и ограноци од Осоговските плнини  на север. Од соседната Беровската котлина  е одвоена со хорстот – планинатаа Бај  тепе Тепе. Зафаќа површина од 590 км². Дното на котлината е на височина 560–580 м. Во текот  на плиоценот во котлината егзистирало езеро, кое кон крајот на плиоценот и почетокот наплеистоценот, почнува да истекува преку најнискиот дел предиспониран со раседнување, помеѓу ограноците на Голак и на Осогово, при што е создадена длабоката клисура на Брегалница. Континенталната клима е погодна за развој на овоштарството посебно за сливарството

Најголемото глацијално езеро на Јабланица

Подгоречкото езеро е најголемото глацијално езеро на Јабланица. Има вкупна површина од 3.999 m². Максималната издолженост во правец североисток-југозапад изнесува 226 m , а во правецот север-југ 175 m. Неговата најголема длабочина е 10 m. Езерото прима вода од потоци и атмосферски талози, кои подоцна преку еден поток истекуваат од езерото. Езерото се наоѓа на надморска височина од 2000 меттри.

На денешен ден 21 Септември

На денешен ден 21 септември 1964 годинa Мaлта станува независна од Велика Бритaнија 

На денешен ден 20 септември

На денешен ден 20 септември 1519 годин Фердинандо Магелан, во служба на шпанскиот крал Карло V, од Сан Лукар  во Шпанија со својата експедиција од 5 брода тргнал, и го почнув своето прво птувње  околу светот со цел да ја  открие Индија